Wyrok SA w Poznaniu I ACr 836/93 z dnia 10 maja 1994 r.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu
z dnia 10 maja 1994 r.
I ACr 836/93
Eksmisja małżonka, który swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, pozbawia eksmitowanego jedynie uprawnień do zamieszkiwania we wspólnym mieszkaniu. Nie pozbawia go zaś tytułu prawnego, jaki powstał z przydziału spółdzielczego prawa do lokalu. Spółdzielnia mieszkaniowa nie może więc członkowi cofnąć wydanego przydziału według swego uznania.

Z uzasadnienia
Zaskarżonym wyrokiem Sąd Wojewódzki w Poznaniu uchylił uchwałę nr 73/91 Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej Lokatorsko-Własnościowej „Osiedle Młodych” w P. z dnia 27 czerwca 1991 roku, nakazującą zarządowi Spółdzielni pozbawienia powoda Kazimierza W. spółdzielczego prawa do lokalu.
W motywach niniejszego rozstrzygnięcia sąd podniósł, iż spółdzielcze prawo do spornego lokalu stanowi składnik majątku dorobkowego Kazimierza i Danuty małżonków W., których związek małżeński rozwiązany został prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Poznaniu z dnia 21 grudnia 1988 r. W wyroku rozwodowym orzeczono eksmisję powoda Kazimierza W. ze wspólnego spółdzielczego lokalu mieszkalnego, zamieszkałego przez małżonków, a następnie na wniosek Danuty W. powód został wymeldowany z miejsca wspólnego zamieszkania rozwiedzionych małżonków wskutek nie przebywania w spornym lokalu. W tej sytuacji Danuta W. wystąpiła z wnioskiem do zarządu pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej „Osiedle Młodych” w P. o pozbawienie przydziału lokalu jej współmałżonka i przydzielenie lokalu wyłącznie na jej rzecz. Temu żądaniu Danuty W. zarząd spółdzielni odmówił pismem z dnia 17 maja 1991 roku, odsyłając małżonków w kwestii uregulowania uprawnień do spornego lokalu, na drogę sądowego postępowania o podział majątku po ustaniu wspólności ustawowej małżeńskiej, toczącego się zresztą przed Sądem Rejonowym w Poznaniu. W wyniku odwołania się Danuty W. od niniejszej decyzji zarządu, uchwałą z dnia 27 czerwca 1991 r. powziętą za numerem 73/91 Rada Nadzorcza Spółdzielni uchyliła decyzję zarządu i „zobowiązała zarząd spółdzielni do wydania przydziału mieszkania Danucie W. z pominięciem w nim męża (skarżącej) Kazimierza W.” W wykonaniu tej uchwały zarząd Spółdzielni dnia 24 lipca 1991 r. wydał nowy przydział na sporny lokal Danucie W., anulując jednocześnie wcześniejszy przydział lokalu z dnia 23 sierpnia 1983 r. opiewający na obojga małżonków.
Uchwała Rady Nadzorczej, prowadząca do pozbawienia powoda spółdzielczego prawa do lokalu, narusza wyrażoną w art. 215 § 2 Prawa spółdzielczego zasadę przynależności spółdzielczego prawa do lokalu dla obojga małżonków oraz przewidziany w art. 216 tego prawa tryb wywiązania się małżonków z obowiązku podziału służącego im prawa do lokalu. Podział spółdzielczego prawa do lokalu odbyć się może wyłącznie, bądź to w drodze umowy małżonków, bądź w drodze sądowej, w trybie postępowania nieprocesowego o podział majątku wspólnego między rozwiedzionymi małżonkami. Czynności organów spółdzielni zmierzające do wygaśnięcia praw powoda do lokalu, nie znajdowały oparcia ani w umowie między małżonkami, ani w orzeczeniu sądu, stąd prawnie były bezskuteczne i podlegały zniesieniu.
Wyrok powyższy rewizją zaskarżyła pozwana Danuta W. (…)
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Orzeczona w wyroku rozwodowym eksmisja małżonka, który swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, pozbawia eksmitowanego uprawnień do zamieszkiwania we wspólnym mieszkaniu, nie pozbawia go zaś tytułu prawnego, jaki powstał – w zaistniałym stanie faktycznym – z przydziału spółdzielczego prawa do lokalu. Spółdzielnia mieszkaniowa nie może członkowi cofnąć wydanego przydziału według swego uznania, wygaśnięcie zaś spółdzielczego prawa do lokalu następuje tylko w wypadkach wskazanych w prawie spółdzielczym i opartym na nim statucie.
Prawo spółdzielcze nie zajmuje się podziałem spółdzielczego prawa do lokalu pomiędzy rozwiedzionymi małżonkami, w art. 216 nakładając na nich jedynie obowiązek dokonania takiego podziału. Oznacza to, że do podziału spółdzielczego prawa do lokalu mają zastosowanie zasady ogólne, a więc unormowania zawarte w art. 45 kro oraz – z mocy odesłania zawartego w art. 46 tego kodeksu – przepisy o dziale spadku (art. 1037 i nast. kc), a podział tego prawa nastąpić może bądź w drodze umowy między małżonkami, bądź w drodze sądowej (art. 1037 kc). Władną do dokonania podziału spółdzielczego prawa do lokalu nie jest spółdzielnia mieszkaniowa, której nie służy uprawnienie do pozbawienia prawa do lokalu jednego małżonka z korzyścią dla drugiego. Wszelkie podejmowane w tej mierze czynności prawne przez spółdzielnię – jako sprzeczne z ustawą – są nieważne (art. 58 § 1 kc).
Ze stwierdzeniem nieważności powziętych przez Spółdzielnię czynności prawnych jest równoznaczne uchylenie wadliwej uchwały, zmierzającej do pozbawienia powoda prawa do lokalu. Stąd zaskarżony wyrok ostatecznie odpowiadał prawu, co prowadziło do oddalenia rewizji pozwanej (art. 387 kpc).

Call Now ButtonZADZWOŃ TERAZ